Dit is een niet reguliere aflevering waarin we meer willen leren over hoe financiële instellingen omgaan met de Corona crisis. Deze extra aflevering krijgt dan ook een “time stamp” mee omdat het gaat om de actualiteit. Het is vandaag vrijdag 20 maart 2020 in de namiddag.
Hopelijk kunnen mensen er ook van leren als we straks terugkijken op de Corona crisis als iets van het verleden. Maar voor nu geldt: we zitten er middenin.
Ook al is hij extreem druk met de crisis, we hebben Elwin Groenevelt, CEO van QREDITS bereid gevonden met Leaders in Finance in gesprek te gaan. QREDITS is een kredietverstrekker voor het MKB waarbij er gefinancierd wordt tot € 250.000, waarbij coaching en tools worden geboden om ondernemers verder te ondersteunen. Qredits is actief in Nederland en de Cariben.
Qredits heeft meer dan 20.000 kredieten verstrekt ter waarde van een bedrag van meer dan 450 miljoen euro en ondernemers geven Qredits een rapportcijfer van gemiddeld een 8.6.
Jeroen: Ik wens je veel “plezier” met deze aflevering en hoop dat je er iets uit kan meenemen waar je iets aan hebt. Welkom Elwin, bij Leaders in Finance.
Elwin: Dankjewel!
Jeroen: Leuk dat je tijd hebt vrijgemaakt in deze toch wel moeilijke tijden. En ik wil eigenlijk aan jou vragen, even los van de hele Corona crisis, hoe bereiden jullie je als QREDITS voor op überhaupt crises en dingen die tegenzitten?
Elwin: We zijn natuurlijk een financiële dienstverlener. We verstrekken kredieten en dat betekent automatisch dat we gevoelig zijn voor economische effecten. Dus wij bereiden ons eigenlijk altijd wel voor op een recessie. Dus dat betekent dat we scenarioanalyses maken waarin we berekenen wat er bijvoorbeeld gebeurt als de helft van je portefeuille omvalt, besta je als keuze dan nog? Wat gebeurt er als de rente ineens gaat stijgen, bijvoorbeeld? Je funding kosten stijgen, wat doe je dan? Wanneer moet je dan ingrijpen in je bestaande contracten? Hoe lang kun je dat uitzingen? En dat hebben wij zeker nodig, omdat wij natuurlijk in de financiële sector eigenlijk maar een hele kleine speler zijn. We zijn een niet-bancaire kredietverstrekker. Als je kijkt naar onze kapitaalratio of als je kijkt naar ons eigen vermogen, dan is dat natuurlijk op een hele andere schaal dan bij banken. En daarom zijn wij juist extra gevoelig voor wisselingen, denk ik. En daarbij komt nog eens dat onze klanten vaak klanten zijn die niet automatisch door banken gefinancierd worden. Dus dat betekent dat in je klantengroep ook gewoon een grote kwetsbaarheid zit. En dat zijn vaak mensen die heel weinig financiële reserves hebben. Dus als er iets gebeurt, dan hebben ze vaak gelijk last van de economische situatie. En daar bereiden we ons dus wel vaak op voor. Dus we maken allerlei vormen van scenarioanalyses. En die bespreken we met de community, die bespreken we met de accountants en op die manier krijgen we er een beetje een gevoel bij “Wat gebeurt er nu als er echt iets heel ergs in de wereld gebeurt?”
Jeroen: En hadden jullie zoiets als de Corona crisis ooit verwacht?
Elwin: Nee, dat kwam natuurlijk volslagen onverwacht. Ik denk dat dit voor de hele wereld echt onverwacht is. Ik zei vanmorgen nog tegen een collega “We hadden drie maanden geleden eigenlijk nog helemaal geen idee wat ons te wachten stond”. Sterker nog: als iemand had gezegd “Over drie maanden is Schiphol volledig leeg, rijden er echt geen treinen meer en zijn de winkels dicht”, dan had niemand het geloofd. Wij dachten ook allemaal “Wat daar in China gebeurt, dat was bij SARS ook het geval, dus dat zal wel overwaaien”. En niemand had gedacht dat echt de hele wereld stil zou staan. Dus op dit soort situaties hebben we ons niet voorbereid.
Jeroen: Voordat we straks naar jullie klanten gaan – dat is uiteindelijk het belangrijkste – ik zie achter jou een hele mooie poster met al jouw collega’s. Jij zit blijkbaar op kantoor. Dus jij werkt zelf nog wel op kantoor. Geldt dat ook voor jouw team?
Elwin: Ja, de meeste mensen van ons team werken nog op kantoor. Ons hoofdkantoor is in Almelo, dat is in Oost Nederland, dus niet in Brabant. Dat maakt al veel uit. Niet iedereen werkt op kantoor, we hebben uit risicospreiding-overwegingen een aantal cruciale afdelingen gescheiden van elkaar. We hebben ook twee gebouwen hier in Almelo, dus een deel werkt in één gebouw en het andere deel werkt in het ander gebouw. Een deel werkt thuis en we hebben ook een aantal zieken die gewoon uit voorzorg thuis zijn. Dat zijn niet per se mensen die besmet zijn met Corona. Maar als je griep hebt, moet je ook thuisblijven. Dus we volgen daarin gewoon de richtlijnen van het RIVM en de overheid. Dus wij hebben inderdaad mensen die thuis werken, mensen die thuis ziek zijn en mensen die op kantoor werken. Gelukkig werken de meesten nog op kantoor. En dat is ook ergens wel leuk, want het geeft een onwijs leuke dynamiek. We zijn nu met elkaar heel erg druk om klanten te helpen. En van allerlei afdelingen doen mensen hele verschillende dingen. Dus wij hebben mensen die normaal coaching en training organiseren, die werken nu bij de klantenservice en die krijgen nu in één keer allerlei klantverhalen om hun oren. Huilende mensen, mensen die boos zijn, mensen die heel emotioneel zijn. En ik merk dat het bij iedereen een enorme impact heeft. Dus de mensen die thuiszitten zijn bijna jaloers op de mensen die op kantoor zitten. Die zeggen “Ik wil ook meedoen!” Maar het is gewoon goed dat we mensen op verschillende locaties hebben, zodat mocht er een besmetting zijn of mocht er iets misgaan, dan kan het bedrijf gewoon doordraaien.
Jeroen: Hebben jullie interne regels opgesteld van wat je wel of niet mag en hoe dicht je bij elkaar mag komen of het gebruik van koffieapparaten?
Elwin: Ja, we volgen de richtlijnen van het RIVM gewoon. Dus geen handen schudden en anderhalve meter afstand houden van elkaar. Dat soort zaken. De ruimten worden vaker schoongemaakt per dag. Dus deurklinken en sanitaire voorzieningen en dat soort zaken. En daarnaast gaan we ook wel gewoon relaxed met elkaar om. Dus degene die ook maar enigszins griepverschijnselen hebben, verkouden zijn of dat soort dingen zijn al thuis, zij werken hier niet. En voor de rest proberen we gewoon er vooral voor onze klanten te zijn.
Jeroen: Hoeveel drukker is het voor jullie op dit moment?
Elwin: Het is echt ongelofelijk druk. We hadden ons dit ook drie maanden geleden nooit kunnen voorstellen. We krijgen per dag honderden calls. Om je een beeld te geven, wij hebben niet grote callcenters. Gelukkig hadden wij vorig jaar een klantenservice ingericht met negen studenten naast onze binnendienst, die ook heel veel klantencontact hebben. En dat komt nu heel goed van pas. Dus wij hebben tien lijnen continu open. En daar wordt dus duizend keer per dag opgebeld. En daarnaast hebben we nog 250 chatberichten elke dag. Die worden behandeld door onze collega’s. En dan hebben we nog dagelijks tussen de 250 en 350 kredietaanvragen. We breken nu alle records, dat is een beetje jammer, want de aanleiding is helemaal niet leuk. We hadden bijvoorbeeld dinsdag 10.000 websitebezoekers op één dag. Normaal is dat 2.000. Dat zijn aantallen die we nooit voor mogelijk hadden gehouden. Maar die handelen we nu wel. En in die duizend calls zitten echt enorme triestige verhalen, mensen die echt huilend aan de telefoon hangen en niet weten wat ze moeten doen, tot aan mensen die boos zijn op alles en iedereen. Heel veel ondernemers die door banken worden doorverwezen omdat ze daar eigenlijk geen echte oplossingen krijgen. En die proberen om bij ons krediet te krijgen, bijvoorbeeld. Alles loopt door elkaar. We hebben ook een crisis coachlijn ingericht, specifiek voor mensen die behoefte hebben om hun verhaal te doen. Wij hebben 600 vrijwilligers die coachen voor ons. We hebben die vrijwilligers gevraagd “Vind je het leuk om gewoon online te coachen?” Dus dat betekent dat je achter een telefoon gaat zitten en gewoon iemand zijn verhaal gaat aanhoren en probeert iemand te adviseren. 60 van die coaches hebben zich gelijk aangemeld. En wij schakelen zo veel mogelijk klanten die eventjes van hun af willen praten of willen sparren door naar die crisis coachlijn. En dat is supergaaf. Dus daar komen hele mooie gesprekken uit voort, de coaches weten altijd wel een oplossing te geven of iets aan te reiken. En voor onze klanten is het fijn om gewoon even van zich af te praten en hun emoties kwijt te raken. Dus op die manier proberen we ook te helpen. We hebben twee hulplijnen: eentje dat kredietgericht is, aflossing en dat soort zaken, en we hebben de hulplijn van de coaches.
Jeroen: Dit is misschien een wat onverwachte vraag, maar ik kan me voorstellen dat het gros van de kredietaanvragen gaat over overbrugging, tijdelijke extra kredieten om op te vangen wat er allemaal in business misgelopen wordt op dit moment. Zijn er ook kredietaanvragen van mensen die nu enorme kansen zien?
Elwin: Ja, dat is opvallend. Daar waren we ook wel verrast over. Want in die 300 aanvragen per dag zitten gewoon aanvragen voor startleningen. Voor mensen die nu juist kansen zien of hun plan in één keer willen doorzetten en eigenlijk helemaal niet geraakt worden door de crisis. Zij zien daar juist weer mogelijkheden in. En dat is natuurlijk wel gaaf, want ondernemers zijn vaak creatieve figuren. Echte ondernemers zien het ook als iets om uit de crisis te komen. Dat zie je natuurlijk wel bij horeca; maaltijden bezorgen, maaltijden afhalen. Er gebeuren hele mooie dingen. En zo zijn er dus ook startende ondernemers die nu opeens een kans zien.
Jeroen: En wat zijn dan voorbeelden van vragen die je voorbij ziet komen en die heel vaak gesteld worden?
Elwin: De meeste vragen zijn natuurlijk “Kan ik uitstel van aflossing krijgen? Ik heb helemaal geen geld meer”. Er zijn natuurlijk ook vragen van “Ik heb extra krediet nodig, ik heb extra ruimte nodig”. Er zijn ook mensen die heel boos zijn op hun verhuurder, omdat ze huur moeten blijven betalen terwijl ze dat eigenlijk niet kunnen. Dus er komen ook heel veel andere emoties mee. Als mensen financiële problemen hebben, dan is dat vaak echt niet alleen maar met hun kredietverstrekker. Dan is dat eigenlijk ook in de volle breedte; met leveranciers, met verhuurders, met alles en iedereen. Dus er komen ook vele vragen van “Hoe kan ik mijn verhuurder ertoe bewegen om mee te werken? Wat doet de overheid voor mij? Hoe kan ik mij aanmelden voor die werkverkortingsregeling? Hoe kan ik mijn personeel laten betalen door de overheid?” Dat soort vragen komen allemaal voorbij.
Jeroen: En dan nu misschien wel de meest interessante vraag: wat doen jullie allemaal en wat kunnen jullie allemaal doen voor al die mensen die bellen, al jullie klanten?
Elwin: We zijn vorige week vrijdag gestart met de maatregelen, dat wij onze klanten een uitstel van aflossing kunnen geven voor zes maanden. Wij hebben 20.000 leningen verstrekt in de afgelopen tien jaar. Daarvan staan er nu nog ongeveer 12.000 open. Dus voor die 12.000 leningen geldt dat je een uitstel van aflossing kan vragen voor zes maanden. En in het weekend, afgelopen zaterdag, bekroop me gewoon het vervelende gevoel dat ik dacht “Je kan iemand wel uitstel van aflossing geven, maar dan betaalt hij eigenlijk de rente over het volledige niveau”. Dus je helpt ze aan de ene kant, maar je straft ze ook weer aan de andere kant, omdat ze dan volledig de rente moeten betalen. En op een zaterdag heb ik met mijn oude collega’s gespard, we hebben een voorstel ingediend bij Economische Zaken om te zeggen “Kunnen we niet met subsidie van jullie de rente verlagen naar 2% gedurende die zes maanden zodat we de ondernemers echt kunnen helpen?” Het gave is dat zaterdag de aanvraag ingediend was en maandag was ze al goedgekeurd. En dinsdag was die op de televisie tijdens de persconferentie met Minister Wiebes. En dat vind ik wel gaaf; dat je zo kort kunt schakelen en dat je gewoon echt specifiek een subsidie hebt gekregen die je één op één kunt inzetten voor ondernemers. Alle ondernemers die uitstel van aflossing aanvragen en krijgen, krijgen ook 2% rente gedurende zes maanden. Dat is de eerste maatregel. Daarmee kunnen we heel veel ondernemers helpen, iedereen is daar superblij mee. Maar daarmee heb je nog niet de extra liquiditeitsbehoefte voorzien. Er zijn best wel veel ondernemers die zeggen “Het is fijn dat ik dat heb, maar mijn kosten lopen gewoon de komende drie maanden door. Dus ik heb gewoon extra geld nodig”. In deze tijd is het ook best wel lastig om extra te financieren. Je ziet dat de banken dat bijvoorbeeld niet doen. Die zeggen “Uitstel van aflossing gaan we nog wel doen maar extra financieren, zeker voor de onderkant, (dus de klein-zakelijke ondernemers die de banken sowieso al lastig vinden om te financieren) is wel een groot probleem”. Maar dat geldt natuurlijk ook voor ons. Want als je nu iemand financiert, dan is het de vraag of je het geld ooit nog terugkrijgt. Want we weten echt niet hoe lang deze crisis gaat duren. Dat kan twee maanden zijn, het kan vier maanden zijn, misschien zijn het er wel zes. Toch vinden we dat we onze klanten en ook niet-klanten wel moeten helpen met een overbruggingskrediet. Dus we zijn nu aan het nadenken over het Corona overbruggingskrediet; we geven het een hele toepasselijke naam. Het Corona overbruggingskrediet is eigenlijk een soort flexibel krediet, zoals het rekening-courant krediet van maximaal 12,500 Euro. Dat is bedoeld voor klanten en niet-klanten van Qredits. We zijn met EZ bezig om te kijken of we ook voor dat krediet een rente voor zes maanden naar 2% kunnen krijgen. Of in ieder geval 6% lager dan het klantentarief. Dus dat zou betekenen dat we een uitbreiding kunnen geven van 12,500 Euro en ook een lagere rente. Het probleem is alleen dat je dat geld wel moet funden op een hele goede manier. We kunnen het geld wel uit onze funding-pot halen, maar daarmee nemen we zelf ook enorme risico’s. Dus we zijn met diverse financiers bezig om te kijken of we een specifieke funding voor dit overbruggingskrediet kunnen krijgen. Als we dat rond hebben, we hopen volgende week, dan kunnen we ermee naar buiten en kunnen we zeggen “Oké, we kunnen ook extra liquiditeit genereren”. En dat waarschijnlijk voor zo’n 2.000 nieuwe ondernemers. Dat zou supergaaf zijn. Dat zou ook echt helpen. Maar het is nog niet rond. We zijn er wel druk mee bezig. En zeker voor nieuwe klanten is dat ook wel een optie, voor de ondernemers die gewoon bij banken bankieren en daar geen uitbreiding kunnen krijgen. Die kunnen dan ook bij Qredits terecht. We krijgen nu al 300 aanvragen. De meeste daarvan zijn al voor zo’n overbruggingskrediet. Dus ik denk dat er straks geen moeite is om 2.000 van die kredieten te verstrekken. Maar we gaan natuurlijk wel heel zorgvuldig kijken “Voor wie doen we dat dan?” We vinden het bijvoorbeeld heel erg belangrijk dat elke ondernemer al gebruik maakt van alle maatregelen die er zijn om hun kosten zo laag mogelijk te krijgen. Dus denk aan het gebruik maken van alle subsidies die er zijn, maak gebruik van alle overheidsmaatregelen die er zijn. Kijk of je iets met je gemeente kunt regelen, kijk of je iets met je huurder kunt regelen. Al dat soort zaken moeten goed ingevuld zijn en als dat zo is, en de risico’s zijn dan nog aanvaardbaar, dan kunnen wij dat krediet verstrekken.
Jeroen: Je bent met Qredits ook actief op de Antillen. Geldt dit ook daar? Of is dat een andere manier van werken?
Elwin: Nee, dat geldt daar ook. Exact dezelfde maatregelen gelden ook voor onze klanten op de Antillen. En daar is de nood net zo groot. Kijk eens naar Aruba, dat voor 90% afhankelijk is van het toerisme. Het land zit helemaal op slot, er komen geen toeristen meer binnen. En heel veel ondernemers hebben daar gelijk onder te leiden. De maatregelen gelden daar dus ook. En dat is het mooie, dat we die eilanden kunnen helpen. Ik moet echt zeggen dat dat de pareltjes zijn in onze portefeuille. De Antillen zijn prachtige eilanden, maar er werken ook hele hardwerkende ondernemers. En wij zijn gewoon blij dat we ze kunnen helpen. Want op die eilanden zijn de banken vaak helemaal niet zo flexibel. Dus ik word er altijd heel erg blij van als ik aan die ondernemers denk. En ik ben vooral blij dat we die ondernemers op de Antillen ook kunnen helpen.
Jeroen: Bij Leaders in Finance (in de reguliere interviews) kijken we ook altijd heel erg naar de persoon. Dat doen we hier niet echt, maar misschien toch één vraag: is dit voor jou een hele zware tijd? Is het een spannende tijd? Is dit ook een fijne of een leuke tijd? Hoe ervaar jij het zelf, deze toch wel hele bijzondere situatie?
Elwin: Voor degenen die mij kennen; ik ben echt een ondernemend iemand. Ik moet het hebben van het opzetten van nieuwe dingen en het uitwerken van nieuwe dingen. Als het allemaal te saai wordt, dan vind ik er weinig meer aan. Ik heb het voor mezelf ook gemerkt, ik heb Qredits opgezet in 2009. Dan was het allemaal heel dynamisch en het ging allemaal heel snel. En met Qredits kom je op een gegeven moment in een situatie waarin alles gewoon een beetje loopt zoals het loopt. En dan ben ik meestal niet degene die het meest happy is, dan word ik heel irritant voor mijn collega’s. Want dan ga ik allemaal nieuwe dingen verzinnen waarvan vast vele mensen denken “Wat moeten we daar nou mee?” Als je zo’n mentaliteit hebt, dan is deze crisissituatie eigenlijk wel een hele bijzondere situatie, heel dynamisch. We moeten echt iets doen. Dus ik durf te zeggen dat het echt een hele zware tijd is, omdat we heel veel emotionele verhalen horen. Dus dat heeft echt impact op medewerkers. Ik spreek mensen aan in het callcenter en de klantenservice die zeggen “Ik moet af en toe gewoon even lucht inademen”. Als je honderd calls moet verwerken van allemaal mensen die emotioneel zijn en de meest ellendige dingen meemaken, dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Dus we werken keihard en dat geldt ook voor mij. Je werkt van ‘s ochtends acht uur tot ‘s avonds tien uur. Maar je doet het wel met een mooi doel; het doel om echt mensen te helpen. En als je dan ook nog succes hebt – dat ding wordt goedgekeurd en zo – dat je ook iets kan betekenen, dan ben ik echt super happy. Dan zit ik goed in mijn vel.
Jeroen: Tot slot, heb jij nog bepaalde tips die je wil delen met andere financiers of juist met Mkb’ers of misschien voor alle Nederlanders? Heb je nog dingen waarvan je zegt “Dat zou ik willen meegeven”?
Elwin: Dat is een hele brede vraag, die ik niet voor iedereen kan beantwoorden. Voor ondernemers geldt: maak gebruik van de mogelijkheden die er zijn. Ga actief op zoek naar manieren om je kosten te verlagen en kijk daarna naar de opties die er zijn om liquiditeit te genereren. Dat is nu voor elke ondernemer heel belangrijk. Ga niet zitten wachten tot de bank of Qredits of wie dan ook zelf naar je toekomt. Neem stappen, zorg ervoor dat je gaat bellen en dan moet je soms even lang in de wachtrij staan, maar dat is wel wat je op dit moment moet doen. Dus neem zelf het initiatief. Voor de financiers is dit een hele moeilijke tijd. Niemand weet wanneer de rook van Corona optrekt straks en hoe het er dan voor staat. Niemand weet ook hoe jij er als kredietbedrijf voorstaat. We nemen echt grote risico’s. En in onze portefeuille zitten ook grote risico’s; als de helft van onze klanten omvallen – failliet gaan – dan hebben we als kredietverstrekker ook een groot probleem. Aan de andere kant denk ik “Laat me niet al te veel nadenken daarover, want als we dat gaan doen, doen we gewoon helemaal niks meer”. Volgens mij moeten we zeggen “Oké, we zijn er nu voor onze ondernemers, we gaan onze ondernemers zo goed mogelijk helpen. En als de rook optrekt, dan zien we wel weer”. Dan moeten we ervoor zorgen dat we onze kapitaalbuffers gaan aanvullen. En ik denk dat we erop mogen vertrouwen dat we daarin ook gewoon beroep op de overheid kunnen op momenten dat het niet goed gaat. Daarnaast zou ik willen adviseren, als je een maatregel wil, maak die dan zo concreet mogelijk. Ook als je daar support voor wil hebben los van de overheid of van een gemeente of van een provincie, of een subsidieverstrekker. Zorg ervoor dat je een panklare oplossing klaar hebt waar ze alleen maar ‘ja’ op hoeven te zeggen en dat ze alleen maar het geld hoeven over te maken, bij wijze van spreken. Daar hebben dat soort partijen juist behoefte aan. Niet dat ze hoeven meedenken en dat soort dingen. Dus zorg ervoor dat je met hele concrete maatregelen komt, waar een stempel op kan en een ‘ja’. Dan heb je de meeste kans dat je heel snel iets goedgekeurd krijgt. Want we zijn zeker in de niet-bancaire financiële sector heel erg afhankelijk van subsidiemaatregelen of van steun van de overheid of provincie of andere subsidieverstrekkers. Zorg ervoor dat je zo concreet mogelijk bent in je oplossingen en probeer niet wetgevingen te wijzigen of zo. Dat heeft gewoon geen enkele zin, daar heeft niemand op dit moment tijd voor.
Jeroen: Elwin, ik wil je heel hartelijk danken voor dit zeer informatieve verhaal en een mooi verhaal ook. Fantastisch wat jullie allemaal doen, als ik dat zo beluister. Dat is een voorbeeld voor veel mensen in de sector. Ik heb het in onze korte voorbespreking gezegd daarstraks; ik hoop je ook een keer als reguliere gast te hebben als alle Corona perikelen hopelijk weer overgewaaid zijn en we dan wat langer kunnen praten over jou als Leader in Finance. Nogmaals heel veel dank voor je tijd in al deze drukte.
Elwin: Dankjewel Jeroen, het was superleuk om hieraan mee te doen en ik doe graag mee met het andere verhaal. Succes met je serie!
Jeroen: Dankjewel!
Dit was Leaders in Finance. Deze aflevering stond speciaal in het teken van de Corona crisis. Onze reguliere afleveringen, waar we in gesprek gaan met Leaders in de financiële sector zijn te beluisteren via Spotify en Apple Podcast. Daarnaast is er over deze aflevering – en alle andere afleveringen ook – meer informatie te vinden op onze website en dat is leadersinfinance.nl. Tot slot wil ik onze sponsoren hartelijk danken voor hun bijdrage aan deze podcast, deze zou zonder hen niet mogelijk zijn. Dat zijn Kayak, FG Lawyers en Bizcuit. Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering of misschien heb je gekeken via YouTube, dan bedankt voor het kijken en tot de volgende aflevering!